Villa Dumoulin: moeder van de huidige moderne bouwstijlen

© SV

In het centrum van Langemark vind je de modernistische villa van wijlen steenbakker en burgemeester Joseph Dumoulin. Sinds 2004 vormen Filip Callewaert, Marjolein Geens en dochter Jackie, de nieuwe trotse bewoners. “Tot op de dag van vandaag wordt onze woning in Langemark nog steeds aangeduid als ‘het huis van Dumoulin’. Dat zal altijd zo blijven”, vermoedt Filip.

“In onze zoektocht naar een koopwoning ging onze voorkeur pertinent uit naar een modernistische stijl. Deze woning dateert van 1936 en knoopt aan bij de Bauhaus-traditie. Sommigen bestempelen het als ‘Nieuwe Zakelijkheid’. Typisch voor die stijl zijn de blokvormige woonvolumes, het platte dak en de dakterrassen, en veel raampartijen. Al deze elementen creëren grote, lichte ruimtes, die we ervaren als een van de grootste voordelen van het huis. In feite is de Bauhaus-stroming de moeder van alle moderne gebouwen, die de dag van vandaag nog steeds hiertoe te herleiden zijn. Het huis bevat ook typische art-deco-elementen, bijvoorbeeld in de deurklinken, de tegelmotieven en glas-in-loodramen.
De meningen over de stijl blijken verdeeld te zijn. Meer dan eens werden we er al op aangesproken door voorbijgangers. Waar de enen ons huis ‘het lelijkste van de streek’ noemen, bestaat er voor anderen – vaak kunstliefhebbers – dan weer geen mooiere stijl dan deze. Zelf ben ik vaak te vinden op het terras aan de voorkant van de woning, op de tweede verdieping. Zalig om er te vertoeven, vooral in de zomer."

Ziel en verhalen erbij gekregen

“Als kandidaat-kopers hebben we een klein jaar onderhandeld met de familie. Met ons welgemeende compliment dat zijn ouders echt goede smaak hadden, raakten we een gevoelige snaar bij zijn zoon Dirk, die oogarts was in Veurne. Ook de belofte dat we het huis in zijn glorie wilden behouden, gaf zeker mee de doorslag. In 2004 of 2005 brachten we onder andere een bezoekje aan de Ieperse architect Henri Viaene, die de woning vrij kort na zijn afstuderen ontwierp. Pas afgestudeerd was hij nog helemaal begeesterd door de befaamde kunstenaar Henry van de Velde, vertelde hij. Zelfs toen nog herinnerde hij zich nog echt alles over de herkomst van de materialen, tot in het kleinste detail toe. Specifiek zochten wij naar de stijl van deze woning. De ziel en de verhalen die er over de vorige bewoners circuleren, kregen we er zomaar bij. Zelf verzamelen we die verhalen niet, maar meer dan eens vinden memorabele anekdotes hun weg naar ons, via voorbijgangers of oudere dorpsbewoners. Uit die verhalen kunnen we afleiden dat burgemeester Dumoulin echt een opmerkelijk figuur moet geweest zijn. Niet alleen omwille van zijn grote gestalte, maar des te meer om zijn vooruitstrevende en innovatieve karakter. Hij was zelf uitvinder, en had een zwak voor de nieuwste technologische snufjes. Zo bezat hij een aantal Amerikaanse auto’s en was er overal in het huis al centrale verwarming. Over zijn echtgenote, Maria Muyssen, wordt gezegd dat ze erg vrijgevig en bekommerd om haar medemens was. De woning is volledig onderkelderd. In de kelder stond een broodoven, waarmee ze tijdens de oorlog de hele buurt van eten konden voorzien. Ook zouden er nog mensen in geschuild hebben. In die tijd sloegen de Dumoulins op de bovenverdieping een enorme voorraad graan op, wat toen verboden was. Erg riskant, want door het uitstekende verzicht dat het plat dak bood, verbleven er Duitsers. Toch hebben die Joseph hierover nooit aangesproken. Ze legden zelfs planken op de trap om het marmer niet te beschadigen."

Onbrandbaar

In de meeste andere steden waren dergelijke woningen in deze stijl onbetaalbaar. Toen we deze woning voor het eerst kwamen bezichtigen, waren we meteen verkocht. Wel was het zo dat de bovenverdiepingen er erger aan toe waren door waterschade. Het renovatieproces vormde een hele uitdaging, omdat we enerzijds zo weinig mogelijk wilden veranderen aan de ziel van het huis, maar het anderzijds toch het 21^ste-eeuwse comfort moest kunnen bieden. De grote troef was dat de woning uit heel degelijke materialen, zoals beton, steen, marmer en staal bestaat. Dat heeft ermee te maken dat Joseph Dumoulin steenbakker was. Bij het uittekenen gaf hij architect Viaene vrijgeleide, op één vereiste na: de baksteen moest op de voorgrond treden. Opvallend: hout zal je hier niet terugvinden. Daarom had Joseph Dumoulin ook geen brandverzekering, schijnt het.”

© SV