De Ligywijk: één van de eerste tuinwijken van Ieper

© Michaël Depestele

Bijna een eeuw geleden, tussen juli en november 1921, richtte de Dienst der Verwoeste Gewesten de Ligywijk langs de Zonnebeekseweg op. Daarmee was één van de eerste ‘tuinwijken’ in Ieper een feit. Marc Merveillie, trotse inwoner en lid van het Kermiscomité van de wijk, blikt terug op 100 jaar ‘d’n cité Ligy’.

“Lange tijd was de Ligywijk dus één van de eerste tuinwijken in Ieper. Naar men zegt werd de wijk ontworpen naar het voorbeeld van de Britse tuinwijken en waren de woningen volgens de initiële bedoeling maar een kort leven beschoren. In vergelijking met de vele geïmproviseerde barakken die à l’improviste opgetrokken werden na de oorlog in de binnenstad, waren het toen toch relatief ‘luxueuze’ woningen, al hadden ze niet die reputatie. De wijk stond namelijk bekend als een volkse wijk met arbeidershuisjes met een ‘socialistische’ inslag. Opvallend zijn de stevige funderingen waarop er gebouwd werd. Vooruitstrevend voor die tijd was dat er al een spouwmuur aanwezig was.”

“Typisch voor de tuinwijk is verder het gezellige ‘eilandgevoel’ dat ontstaat door de centrale pleintjes waarrond de deelstraatjes uitwaaieren. In totaal zijn er hier drie pleintjes, elk met hun eigen bijnaam: ‘t groot martje, ’t klein martje en ’t poemptje. In de beginjaren stonden er op enkele plaatsen in de wijk een pomp, waar de inwoners water konden gaan pompen. Op het centrale plein waar er nu een speelpleintje is, was er een abris, een bunker”, weet Marc nog. “Je kunt het als het ware vergelijken met een mini-gemeenschap. Doordat er maar één ingang is die tegelijk dienst doet als uitgang, loop je elkaar vaak tegen het lijf. Vijftig jaar geleden stonden er zelfs paaltjes aan die ingang. Ook waren er een drietal winkeltjes waar je boodschappen kon doen. Sinds kort hebben we hier opnieuw een kapster en een schoonheidssalon. Een eigenaardigheidje: hier wonen een aantal hele families.”

“Vroeger woonden hier voornamelijk geboren en getogen Ieperlingen, maar tegenwoordig zijn de inwoners zo’n beetje van overal in de Westhoek afkomstig. Wat opvalt is wel dat kinderen die hier hun roots hebben, later ook vaak terugkeren met hun eigen gezin. De gezellige, hartelijke, warme en gemoedelijke sfeer maakt dat het hier zalig is om te wonen. Ja, ik ben terecht een fiere inwoner. Zelfs als ik de lotto zou winnen, zou je me hier niet wegkrijgen”, klinkt het overtuigd.

In 1975 traden Marc en zijn echtgenote in het huwelijksbootje en in 1981 twijfelden ze geen moment toen hun huidige woning - die deel uitmaakt van een driewoonst - te koop kwam. “In die tijd werden de huizen er als het ware uitgevochten”, vertelt Marc. Als troeven van zijn huis duidt hij de aanwezigheid van een kelder, een garage, het kleinere voortuintje en de ruimere achtertuin aan. “Slechts bij enkele huisjes bleef het oorspronkelijke uitzicht bewaard, terwijl het overgrote deel van alle huizen een forse metamorfose onderging. Zelf breidden wij ook onze keuken en badkamer uit. Ook verlengden we onze garage en ons terras. Vele inwoners trokken ook hun gevel op, waardoor de oorspronkelijke charme van de wijk doorheen de jaren wel een beetje verloren is gegaan”, vindt Marc.

Hij woont pal in het midden van het grootste pleintje. “Dat is de meest centrale plaats van de hele wijk en voor mezelf nog steeds het mooiste en beste lot van de hele wijk”, lacht hij. “Ik ben een erg sociaal iemand, steeds paraat voor een praatje. Als lid van het Kermiscomité van de wijk vorm ik dan ook één van de aanspreekpunten van de wijk. De meeste inwoners kennen mij dan ook en omgekeerd geldt hetzelfde: praktisch iedereen ken ik, al dan niet bij naam.

In 1993 werd de wijk grondig onder handen genomen. De elektriciteit en waterleiding werden volledig vervangen en ook het marktpleintje werd vernieuwd en opgefrist. Enkele jaren later plaatste de stad aan de ingang ook een standbeeld van Albert Ligy, de adellijke Menenaar die een eeuw geleden zijn grond wegschonk om er de tuinwijk te bouwen. Marc: “Bij de inhuldiging van de vernieuwde wijk in 1993, riep wijkbewoner en elektricien Raf Vandenameele opnieuw de wijkkermis tot leven. Sindsdien proberen we deze traditie nog steeds jaarlijks verder te zetten, telkens het tweede weekend van september. We houden dit bewust bescheiden en eenvoudig: met enkele kermisattracties zoals een schietkraam en een springkasteel, met een drankje en een barbecueworst, en vooral gezelligheid troef. Daarnaast houden we ook elk jaar de week voor Kerstmis een kerstdrink. De dag na O.L.H.-Hemelvaart houden we rommelmarkt. Wat hier nog erg welkom zou zijn en een grote meerwaarde voor onze wijk, is een cultuurhuisje in de trant van het paviljoentje in De Vloei”, besluit Marc.

© SV

De Ligywijk op 'Westhoek verbeeldt'