DIY: Duurzaam erfgoedtextiel bewaren

Correcte opslag van erfgoedobjecten draagt bij tot een beter behoud van de materialen. Zo bewaar je vlak textiel beter volledig opengevouwen, omdat plooien in textiel op lange termijn kunnen leiden tot verzwakking of zelfs scheuren door permanente belasting op de vezels in de plooien. Maar wat dan met monumentale stukken zoals vlaggen, vloer- of wandtapijten? Zelden is er voldoende plaats om deze volledig opengevouwen te bewaren.

Om grote stukken vlak textiel te bewaren is oprollen van de stukken vaak beter. Vaak, maar niet in alle gevallen want bij stukken versierd met goud- of zilverborduurwerk, glasstenen of andere regide decoratie-elementen wordt hier alsnog van afgezien. Ook wanneer er oude herstellingen zijn die tot vervormingen in het textiel leiden, rolt men het textiel beter niet op.

Indien oprollen wel een optie is,  gebeurt dat best in een verpakking op maat. En die hoeft niet noodzakelijk heel duur te zijn. Een dergelijke verpakking kan je gemakkelijk zelf maken als je wat handig bent met naald en draad.

Stappenplan opbouw rolverpakking:

1. Kartonnen rol

Voorzie een propere kartonnen rol met een grote diameter, voor vaandels minstens 15 cm en voor wandtapijten minstens 35 cm diameter. Hoe groter en zwaarder het object, hoe groter de nodige diameter. Wanneer je de buis op maat laat snijden voorzie dan aan beide zijden minstens 20 cm extra lengte dan het object breed is.

2. Bufferen met aluminiumfolie

Karton heeft van nature een zuurtegraad (pH-waarde) onder 7. Bij veroudering zal het karton nog verder gaan verzuren als gevolg van natuurlijke degradatie. Om direct contact van het erfgoedobject met het karton te verhinderen wordt er een bufferlaag aangebracht bestaande uit aluminiumfolie. Deze laag wordt strak rond de rol gewikkeld. Bij voorkeur gebeurt dit met minstens twee personen om het scheuren van de folie te vermijden.

3. Zachte fiberfill

Een erfgoedobject dat de tand des tijds doorstaan heeft verdient met een zachte hand te worden gehanteerd. Daarom wordt er als tweede laag een platte fiberfill rond de buis genaaid. Let op dat daarbij de grote steken niet te hard worden aangetrokken, wat tot lokale verdikkingen zou leiden.

4. Laag baalkatoen

Fiberfill op zichzelf is een pluizig materiaal. Daarom dat er nog een laag baalkatoen over wordt aangebracht. Probeer deze overal mooi gelijkmatig aan te trekken zonder dat er plooien ontstaan. Een grote kruissteek kan helpen om het textiel mooi aan te spannen.

5. Tussenlaag bij het oprollen

Om te voorkomen dat het erfgoedobject tijdens het oprollen of later bij het hanteren over elkaar schuurt, voorziet men best een tussenlaag. Deze kan zuurvrij papier zijn, wat minder duurzaam is op langere termijn, maar ook baalkatoen. In dat laatste geval kan men deze vastmaken aan de bovenlaag van de rol: dit vergemakkelijkt het oprollen. Voorzie voor het oprollen van klein vlak textiel minstens 2 en voor grote minstens 3 personen om te assisteren bij het oprollen. Let er op dat alle lagen kreukvrij zijn anders kan dit een aftekening veroorzaken op lange termijn.

Heb je zelf erfgoed objecten die je zou willen oprollen, maar twijfel je nog of heb je toch nog bijkomende vragen? Aarzel dan niet om ons te contacteren voor informatie. Wij helpen jou graag!